Wojewódzki Urząd Pracy
w Katowicach

W polskim prawodawstwie pojęcie zdefiniowano jako:

• kształcenie w szkołach dla dorosłych, a także uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w odniesieniu do bezrobotnych, poszukujących pracy, pracowników i pracodawców (art. 4 ust 1 pkt 2b ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy)
• kształcenie w szkołach dla dorosłych, a także uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych przez osoby, które spełniły obowiązek szkolny (art. 3 pkt 16 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty;

Natomiast zgodnie z przyjętym przez Radę Ministrów w dniu 10 września 2013 r. dokumentem strategicznym „Perspektywa uczenia się przez całe życie” uczenie się w różnych formach, miejscach i przez całe życie, mające na celu rozwój kompetencji i kwalifikacji, staje się kluczem do zrównoważonego wzrostu gospodarczego i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.

Obecnie akcentuje się potrzebę uczenia się przez całe życie, co oznacza uczenie się od wieku przedszkolnego do okresu po przejściu na emeryturę. Istotnym etapem uczenia się przez całe życie jest uczenie się dorosłych. Obejmuje ono działania podejmowane przez osoby dorosłe po zakończeniu kształcenia uprawniającego do wejścia na rynek pracy - w ramach kształcenia ogólnego i zawodowego -.polegające na uczeniu się:

• formalnym (formal learning) – uczenie się poprzez udział w programach kształcenia i szkolenia prowadzących do uzyskania kwalifikacji;
• pozaformalnym (non-formal learning) – uczenie się zorganizowane instytucjonalnie jednak poza programami kształcenia i szkolenia prowadzącymi do uzyskania kwalifikacji;
• Nieformalnym (informal learning) – uczenie się niezorganizowane instytucjonalnie, realizowane w sposób zamierzony ub niezamierzony.

Współczesny rynek pracy wymaga ciągłego doskonalenia się niezależnie od wieku, doświadczenia zawodowego czy wykształcenia. Dlatego osoby dorosłe korzystając z różnych form uczenia się mają możliwość poprawy jakości życia,  umiejętności dostosowania się do zmian na rynku pracy oraz podejmowania różnych ról zawodowych na rynku pracy.

W świetle zapisów przyjętej w listopadzie 2011 roku Rezolucji Rady w sprawie odnowionej europejskiej agendy w zakresie uczenia się dorosłych ważnymi kierunkami działań w perspektywie do 2020 roku są między innymi:

• zapewnienie dorosłym,  bez względu na płeć i ich warunki osobiste i rodzinne, większych możliwości dostępu do wysokiej jakości kształcenia w każdym momencie życia,, tak by wspierać rozwój osobisty i zawodowy osób dorosłych, upodmiotowienie, umiejętności dostosowawcze, zdolność do znajdowania zatrudnienia i aktywne uczestnictwo w życiu społecznym;
• rozwijanie nowego podejścia do kształcenia i szkolenia dorosłych, które skupione jest wokół efektów uczenia się oraz odpowiedzialności i autonomii uczącego się;
• szerzenie wśród dorosłych wiedzy na temat tego, że uczenie się jest przedsięwzięciem na całe życie, które należy kontynuować regularnie w trakcie całego życia, w szczególności w okresach bezrobocia lub transformacji zawodowej;
• zapewnianie dorosłym wszechstronnej oferty formalnego i pozaformalnego kształcenia i szkolenia o wysokiej jakości, które umożliwia nabycie kompetencji kluczowych lub prowadzi do uzyskania kwalifikacji na wszystkich poziomach europejskich ram kwalifikacji (EQF), przy wsparciu społeczeństwa obywatelskiego i partnerów społecznych, a także władz lokalnych;
• zapewnienie elastycznych rozwiązań dostosowanych do różnych szkoleniowych potrzeb dorosłych, w tym szkoleń wewnątrzzakładowych i uczenia się poprzez praktykę w miejscu pracy;
• podnoszenie wśród pracodawców świadomości tego, że uczenie się dorosłych przyczynia się do większej produktywności, konkurencyjności, kreatywności, innowacyjności i przedsiębiorczości i że w istotny sposób wpływa na zdolność pracowników do znalezienia zatrudnienia i ich mobilność na rynku pracy;
• zaangażowanie partnerów społecznych i podnoszenie ich wiedzy na temat korzyści - jakie mogą odnieść również oni sami - wynikających z uczenia się w miejscu pracy, w tym zapewniania podstawowych umiejętności;
• zapewnianie dobrze rozwiniętej oferty usług związanych z uczeniem się seniorów, tak by promować aktywność, niezależność i zdrowy styl życia osób starszych, oraz wykorzystania ich wiedzy , doświadczenia, kapitału społecznego i kulturowego z pożytkiem dla całego społeczeństwa;
• podjęcie zdecydowanego zobowiązania na rzecz promowania uczenia się dorosłych jako sposobu na propagowanie solidarności między różnymi grupami wiekowymi (na przykład za pomocą „paktu międzypokoleniowego”), a także między kulturami i ludźmi wywodzącymi się ze wszystkich środowisk.

Instytucje publiczne działające w obszarze rynku pracy oraz edukacji podejmują szereg działań mających na celu popularyzację idei oraz rozwój kształcenia ustawicznego.

Działania prowadzone przez publiczne służby zatrudnienia w zakresie organizacji szkoleń, staży i przygotowania zawodowego dorosłych wpisują się w problematykę uczenia się przez całe życie.